Wabi Sabi เทรนด์แต่งบ้านให้สวยงามในความไม่สมบูรณ์แบบ

“ความงาม” เป็นหนึ่งในสถานภาพที่มีคำนิยามเกิดขึ้นมากมาย แตกต่างไปตามมุมมอง วัฒนธรรม หรือบริบทรอบตัวที่หล่อหลอมให้ “ความงาม” มีความหมายเกินกว่าความสมบูรณ์แบบตามอุดมคติ

ในประเทศญี่ปุ่นมีคำว่า Wabi-sabi (วาบิ-ซาบิ) ที่สะท้อนถึงความงามอีกมุมที่ไม่ใช่บรรทัดฐานความงามอย่างที่เราหลายคนเคยเข้าใจ แต่คือความงามจากการเห็นคุณค่าของความเรียบง่าย การค้นพบความสวยงามท่ามกลางสิ่งที่แสนธรรมดา ตลอดจนการยอมรับในความไม่สมบูรณ์แบบของสิ่งที่เกิดขึ้น

Wabi Sabi (วาบิซาบิ) คืออะไร

วาบิซาบิ เป็นปรัชญาอันมีจุดกำเนิดที่ประเทศญี่ปุ่น เมื่อราว ๆ ศตวรรษที่ 15 โดยปรัชญานี้มีแนวคิดมุ่งเน้นให้หาความสุขด้วยการยอมรับความไม่สมบูรณ์แบบหรือการมีตำหนิ ไม่ว่าจะเป็นคน สัตว์ หรือสิ่งของ ซึ่งล้วนแล้วแต่มีความไม่สมบูรณ์แบบในตัวเองทั้งสิ้น โดย “วาบิซาบิ” เน้นให้มองหาความเรียบง่าย ความสงบ และความเป็นธรรมชาติที่ซ่อนอยู่ในสิ่งเหล่านั้นเป็นการทดแทน ซึ่งแนวคิดนี้นอกจากชาวญี่ปุ่นจะหยิบมาใช้เป็นแนวทางการดำเนินชีวิตแล้วยังถูกปรับใช้ในการทำงาน การออกแบบบ้าน และการซ่อมสิ่งของเครื่องใช้ให้กลับมาใช้งานใหม่ เพื่อโชว์รอยแตกร้าวซึ่งสิ่งของนั้น ๆ อาจมีที่มาที่ไปอันน่าจดจำ

นอกจากนี้ ความน่าสนใจของแนวคิด Wabi Sabi (วาบิซาบิ)หากพิจารณาดี ๆ จะเห็นได้ว่าเป็นแนวคิดที่เชื่อมโยงกับหลักพุทธศาสนาเป็นอย่างยิ่ง เนื่องจากเป็นแนวคิดที่ต้องการให้ทุกคนเน้นเข้าใจวิถีธรรมชาติอันไม่มีสิ่งใดสมบูรณ์แบบ อีกทั้งยังเปลี่ยนแปลงไปตามกาลเวลา รวมถึงไม่มีสิ่งใดเป็นไปตามความต้องการเสมอไป

รากกำเนิดของวาบิซาบิ

วาบิ-ซาบิ มีรากฐานมาจากนิกายเซน ประกอบด้วยคำ 2 คำ คือ “วาบิ” หมายถึง ความเรียบง่าย สมถะ และคำว่า “ซาบิ” คือความเงียบสงบ สภาพจิตใจที่นิ่ง นอกจากนี้ยังมีนัยความหมายในปัจจุบันว่าคราบสนิมหรือคราบที่เกิดขึ้นบนเครื่องใช้อีกด้วย เมื่อรวมกันแล้ว คำว่า “วาบิ-ซาบิ” จึงเป็นการมองว่าสรรพสิ่งนั้นไม่สมบูรณ์แบบ และต่างมีวัฎจักรของธรรมชาติที่ไม่คงทนถาวร ความงามที่เกิดขึ้นจึงเป็นความงามที่ไม่ต้องการรูปแบบแห่งความสมบูรณ์ หรือหลุดจากความสมบูรณ์แล้ว  

Wabi Sabi (วาบิซาบิ) แนวคิดความสงบวิถีเซน

แนวคิดวาบิ-ซาบิ คือแนวคิดที่แทรกซึมอยู่ในชีวิตประจำวันของชาวญี่ปุ่น โดยเฉพาะในงานศิลปะชั้นสูงอย่างพิธีชงชา ที่เต็มไปด้วยความเรียบง่ายและไม่ปรุงแต่งเกินจำเป็นของสิ่งของต่างๆ เช่น ห้องชงชาที่จัดสรรขนาดพื้นที่เพียงเพื่อรองรับเฉพาะกิจกรรมชงชา เน้นความเรียบง่าย ไม่ปรุงแต่ง นอกจากนี้ยังมีศิลปะการซ่อมถ้วยชาที่แตกด้วยการวาดทองเพื่อสร้างความงามให้กับรอยตำหนิหักพัง

นอกจากนี้ วาบิ-ซาบิ ยังมีอยู่ในศิลปะการจัดดอกไม้ของชาวอาทิตย์อุทัยหรืออิเคะบะนะ ที่ใช้วัสดุหลากหลาย ทั้งดอก ใบ กิ่งก้าน และหญ้ามอส หัวใจสำคัญคือการใช้รูปแบบธรรมชาติของดอกไม้ จัดวางอย่างไม่สมดุล ที่นอกจากจะช่วยเสริมความโดดเด่นให้กับตัวดอกไม้แล้ว ยังเป็นการแสดงถึงสัญลักษณ์แทนสวรรค์ โลก และมนุษย์อีกด้วย

หัวใจสำคัญของความงามแบบ Wabi Sabi (วาบิซาบิ) 

เมื่อเอ่ยถึงความงดงาม เชื่อว่าหลายคนน่าจะนึกถึงความงามอันไร้ที่ติของสิ่งใดสิ่งหนึ่ง ซึ่งมักเป็นความงามอันสมบูรณ์แบบ ไร้จุดบกพร่อง แต่หากเป็นความงามในแบบ Wabi Sabi (วาบิซาบิ) บอกได้เลยว่าแตกต่างจากคำว่าความสมบูรณ์แบบไปอย่างสุดขั้ว เพราะหัวใจของแนวคิดนี้คือมองว่า “ความไม่สมบูรณ์แบบ” คือความสวยงามอันน่าหลงใหลนั่นเอง

“วาบิซาบิ” เกิดจากแนวคิดที่มุ่งเน้นให้มองหาความสุขในความไม่สมบูรณ์แบบ ทำให้ความงามในแบบวาบิซาบิเน้นการมองหาความงดงามที่มักซ่อนอยู่ในความไม่สมบูรณ์ ไม่ว่าจะเป็นแจกันใบเก่าที่แตกแล้วหรือถ้วยชามที่เกิดรอยร้าว สิ่งเหล่านี้ยังงดงามน่าหลงใหลแม้จะเป็นสิ่งของที่มีตำหนิแล้วก็ตาม

ไม่เพียงแต่ความงดงามในความไม่สมบูรณ์แบบเท่านั้น เพราะแก่นแท้ของความงามในแบบ วาบิซาบิ จะแตกต่างจากความทันสมัยและความโมเดิร์นอย่างเห็นอย่างชัด เพราะความงามของแนวคิดนี้จะเน้นความเรียบง่าย ความคลาสสิก ความเป็นธรรมชาติ ความสันโดษ เรียกง่าย ๆ คือความงามที่ปราศจากการปรุงแต่งให้ดูหวือหวาหรือมีรสนิยม ทำให้แม้ว่าสิ่งเหล่านั้นจะไม่เนี้ยบหรือไม่สมบูรณ์แบบ แต่ถึงอย่างนั้นกลับสอดแทรกด้วยความงดงามล้ำค่าอันหาไม่ได้จากที่ไหน

Wabi Sabi (วาบิซาบิ) ปรัชญาญี่ปุ่นที่นำมาปรับใช้ตกแต่งบ้าน

เมื่อโลกเรียกร้องไลฟ์สไตล์ที่เปี่ยมไปด้วยความสงบอบอุ่น #hygge หรือ ฮุกก้า ปรัชญาชีวิตการอยู่แบบเป็นสุขกับความเรียบง่ายสไตล์เดนมาร์กจึงกลายเป็นกระแสฮิตมานับตั้งแต่ 2016 แต่ปัจจุบัน ได้ถูกวาบิ-ซาบิ เบียดขึ้นมาเทียบ โดยเว็บไซต์ Italianbark.com ยกย่องให้วาบิ-ซาบิเป็น Interior Trends แห่งปี 2018 และในงาน Milan Design Week เฟอร์นิเจอร์แนววาบิ-ซาบิก็ได้รับความนิยมอย่างมากเพราะมีความเรียบง่าย ใช้วัสดุที่เป็นธรรมชาติจึงทำให้งานแต่ละชิ้นมีอัตลักษณ์ สามารถนำมาตกแต่งให้เข้ากับบ้านหลากหลายสไตล์

หัวใจของการแต่งบ้านสไตล์วาบิ-ซาบิ คือ ไม่เพียงยอมรับสภาพของสิ่งต่างๆ ที่เสื่อมไปตามกาลเท่านั้น แต่ยังมองหาความงามที่แฝงอยู่ในรอยตำหนิหรือความไม่สมบูรณ์แบบ จึงทำให้วาบิ-ซาบิ เป็นทั้งปรัชญาและรากวัฒนธรรมของคนญี่ปุ่นที่ได้การยอมรับในระดับสากล สามารถนำมาประยุกต์ใช้กับศาสตร์หลากหลายแขนง โดยเฉพาะศาสตร์แห่งการดำเนินชีวิตที่จะทำให้เราค้นพบความงามและความสุขได้อย่างน่าอัศจรรย์ เฉกเช่นเดียวกับเริ่มต้นชีวิตในบ้านเนอวานาที่จะทำให้คุณสัมผัสถึงความงามเฉพาะตัว เพื่อเติมเต็มวันธรรมดาให้พิเศษกว่าที่เคย

#DetailsMakeMagic #Design #NirvanaHome #NirvanaDaii#NirvanaLivingRevolution #NaturalModern